AUSTRÁLIA REAFIRMA NINIA KOMPROMISU BA TIMOR-LESTE
13 Maiu 2015
Austrália nia kompromisu ba Timor-Leste nia dezenvolvimentu kontinua forte nafatin. Timor-Leste no Austrália nia nasaun viziñu sira barak mak kontinua hasoru no fó atensaun daudaun ba dezafius dezenvolvimentu nian ne’ebé signifikante. Iha orsamentu do estadu ne’ebé anunsia horikalan, Austrália fó atensaun hikas ba ninia programa asisténsia dezenvolvimentu liu-husi rekoñesementu ba diferensas trajetorias dezenvolvimentu no ekonomiku nian iha rejiaun laran.
Governu Austrália nia totál asisténsia dezenvolvimentu ba Timor-Leste ba tinan 2015-16 sei miliaun 93.9 dolares Australianu. Miliaun 68 dolares Australianu husi orsamentu ne’e sei aloka ba iha programa bilaterál ne’ebé jere direitamente husi Embaixada. (Fundus sira seluk sei aloka ba iha programas rejionál no global). Ne’e hanesan redusaun ba iha programa bilaterál ho pursentu lima deit kompara ba tinan 2014-15 nian. Programas bilaterál nasaun sira seluk nian sei redús siknifikante liu pursentu ida ne’e.
‘Austrália nafatin iha kompromisu makaas atu suporta ami nia parseria ho Governu Timor-Leste. Austrália sei kontinua serbisu ho Governu atu hadia povu Timoroan nia moris’ Embaixadór Peter Doyle hateten.
Program Kooperasaun Dezenvolvimentu Austrália nian aliña tebes ho Timor-Leste nia nesesidades no prioridades no iha ninia prinsipiu respeitu mútua, amizade no responsabiliza hamutuk. Austrália nia hakarak mak Timor-Leste ida ne’ebé seguru, forte no prósperu ho ninia ema ne’ebé saudável, edukadu no bele kontribui ba dezenvolvimentu nasaun ninian.
Austrália suporta tomak Primeiru Ministru Dr Rui Maria de Araújo ninia ajenda hodi hadia efikásia no efetividade governu nian atu nune’e bele fornese servisu ne’ebé diak liu ba povu Timor-Leste.
Austrália sei ko’alia ho Governu Timor-Leste no parseiru sira seluk kona-ba mudansas ruma iha ami nia atividades konjuntu. Austrália espera atu kontinua servisu besik liu ho Governu Timor-Leste no sira seluk iha aréa prinsipais tolu: dezenvolvimentu umanu, dezenvolvimentu rurál no governasaun no dezenvolvimentu ekonómiku.
Austrália nafatin sai hanesan parseiru prinsipál liu ba dezenvolvimentu no ekonomiku Timor-Leste nian. Ami nia parseria metin iha aréa seguransa ho F-FDTL no PNTL sei kontinua.